5+ Đăng ký giấy vệ sinh an toàn thực phẩm

Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm (giấy phép VSATTP) là chứng chỉ bắt buộc theo Luật An toàn thực phẩm 2010 và Nghị định 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ. Giấy này do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, nhằm xác nhận cơ sở đáp ứng đầy đủ điều kiện đảm bảo an toàn, vệ sinh trước khi đi vào hoạt động.

Theo Điều 11 và 12 của Nghị định 15/2018, hầu hết các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, chế biến thực phẩm, nhà máy sản xuất thực phẩm đều phải đăng ký xin giấy chứng nhận VSATTP khi hoạt động. Việc có giấy chứng nhận VSATTP không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định của Nhà nước, mà còn tăng niềm tin với người tiêu dùng.

Các trường hợp được miễn cấp giấy VSATTP được quy định rất cụ thể. Cụ thể, không phải xin cấp giấy cho các cơ sở như sản xuất ban đầu nhỏ lẻ, kinh doanh thực phẩm không có địa điểm cố định (bán rong), sơ chế nhỏ lẻ, kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ, bán thực phẩm đóng gói sẵn, hoặc các nhà hàng trong khách sạn và bếp ăn tập thể không đăng ký ngành nghề thực phẩm.

Ngoài ra, nếu cơ sở đã có sẵn một trong các chứng nhận tương đương như GMP, HACCP, ISO 22000, IFS, BRC, FSSC 22000 còn hiệu lực thì cũng được xem là tương đương và được miễn thủ tục đăng ký VSATTP. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp còn lại, doanh nghiệp vẫn bắt buộc phải làm thủ tục đăng ký giấy phép VSATTP trước khi kinh doanh thực phẩm.

Đối tượng cần đăng ký giấy vệ sinh an toàn thực phẩm

Căn cứ Điều 11, 12 Nghị định 15/2018/NĐ-CP, các nhóm cơ sở sau bắt buộc phải có giấy chứng nhận VSATTP khi đi vào hoạt động. Các chuyên gia tư vấn tại Ban ATTP TP.HCM liệt kê gồm:

Cơ sở sản xuất thực phẩm: Nhà máy, xí nghiệp chế biến thực phẩm (thịt, cá, đồ đông lạnh, đồ hộp, đóng gói…), cơ sở giết mổ công nghiệp, sơ chế hoặc bảo quản thực phẩm.
Cơ sở kinh doanh thực phẩm: Siêu thị, cửa hàng bán lẻ thực phẩm, chợ đầu mối, cửa hàng chuyên doanh thực phẩm tươi sống, đông lạnh (không tính trường hợp miễn phí theo quy định).
Cơ sở dịch vụ ăn uống: Nhà hàng, khách sạn có phục vụ ăn uống, bếp ăn tập thể trường học, bệnh viện, khu công nghiệp, căng-tin; cơ sở cung cấp suất ăn sẵn, tiệc cưới, hội nghị.
Cơ sở nhập khẩu, phân phối thực phẩm: Công ty nhập khẩu và phân phối thực phẩm, kho bãi trước khi đưa ra thị trường.
Các cơ sở khác liên quan: Các đơn vị sản xuất, kinh doanh liên quan đến thực phẩm (trừ trường hợp được miễn theo NĐ 15/2018) cũng cần có giấy phép VSATTP trước khi hoạt động.

Như vậy, gần như tất cả doanh nghiệp thực phẩm (ngoại trừ các trường hợp miễn) đều phải thực hiện đăng ký giấy chứng nhận VSATTP. Việc chia nhóm này giúp cơ sở nắm rõ vị trí của mình, từ đó liên hệ đúng cơ quan cấp phép.

Hồ sơ xin giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm

Để đăng ký cấp giấy chứng nhận VSATTP, cơ sở cần chuẩn bị một bộ hồ sơ bao gồm các thành phần chính:

Đơn đề nghị cấp giấy VSATTP: Theo mẫu quy định (Mẫu số 1 tại Phụ lục I ban hành kèm Nghị định 155/2018).
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh: Bản sao công chứng của Giấy phép/Đăng ký doanh nghiệp có ngành nghề liên quan đến thực phẩm.
Bản thuyết minh cơ sở vật chất, trang thiết bị: Mô tả hệ thống cơ sở, dây chuyền sản xuất, trang thiết bị, điều kiện bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm của cơ sở.
Giấy xác nhận sức khỏe: Giấy khám sức khỏe của chủ cơ sở và nhân viên trực tiếp sản xuất, kinh doanh thực phẩm do cơ sở y tế cấp huyện trở lên cấp.
Giấy chứng nhận đã tập huấn VSATTP: Xác nhận người trực tiếp sản xuất, kinh doanh (và chủ doanh nghiệp) đã hoàn thành khóa học, được cấp chứng nhận về kiến thức an toàn vệ sinh thực phẩm.

Việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo đúng quy định tại Luật ATTP 2010 và Nghị định 155/2018/NĐ-CP giúp rút ngắn thời gian xét duyệt và tăng khả năng được cấp giấy ngay trong lần nộp hồ sơ đầu tiên. Thông tin chi tiết, biểu mẫu có thể tham khảo tại trang Atvstp.org.vn của Công ty TNHH Tiêu Chuẩn Chất Lượng Việt Nam (LEGAL Lê Gia) và các văn bản pháp luật liên quan.

Thủ tục đăng ký và cấp giấy

Thủ tục đăng ký giấy phép VSATTP gồm các bước chính:

Chuẩn bị hồ sơ: Hoàn thiện các giấy tờ như danh sách ở trên, đồng thời chủ cơ sở và nhân viên chủ chốt phải khám sức khỏe và hoàn tất tập huấn kiến thức về VSATTP.
Nộp hồ sơ: Cơ sở nộp hồ sơ đến cơ quan có thẩm quyền cấp giấy (chi cục hoặc sở chuyên ngành của UBND cấp tỉnh) bằng đường trực tuyến hoặc trực tiếp. Theo Cổng Dịch vụ công quốc gia, doanh nghiệp có thể nộp qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến, qua bưu điện hoặc trực tiếp tại cơ quan tiếp nhận. Ở TP.HCM, ví dụ, các cơ sở sản xuất thực phẩm có thể nộp ở Sở NN&PTNT, các nhà hàng nộp ở Chi cục VSATTP (Sở Y tế), cơ sở bánh kẹo nộp ở Sở Công Thương….
Tiếp nhận và thẩm định hồ sơ: Cơ quan tiếp nhận kiểm tra hồ sơ trong 5 ngày; nếu thiếu giấy tờ sẽ yêu cầu bổ sung. Trong vòng 15 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ, đoàn thẩm định sẽ đến kiểm tra trực tiếp điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm tại cơ sở.
Cấp hoặc từ chối giấy phép: Nếu cơ sở đạt yêu cầu, cơ quan có thẩm quyền sẽ cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm (có giá trị 3 năm kể từ ngày cấp). Nếu chưa đạt, cơ quan sẽ trả lời bằng văn bản nêu rõ lý do và yêu cầu cơ sở khắc phục. Sau 3 năm, cơ sở phải làm thủ tục cấp lại hoặc gia hạn chứng nhận để tiếp tục hoạt động.

đăng ký giấy vệ sinh an toàn thực phẩm — Ảnh minh họa

Sau khi giấy chứng nhận được cấp, cơ quan chức năng vẫn tiếp tục kiểm tra định kỳ hoặc bất thường để đảm bảo cơ sở duy trì tiêu chuẩn ATTP. Nếu cơ sở vi phạm quy định (sản phẩm bẩn, gây ngộ độc,…), giấy phép sẽ bị thu hồi. Do vậy, doanh nghiệp cần duy trì tốt quy trình, hồ sơ lưu mẫu và chú ý thay đổi hồ sơ khi có thay đổi cơ cấu tổ chức (chủ sở hữu, địa chỉ, tên doanh nghiệp…).

Cơ quan cấp giấy chứng nhận VSATTP

Theo Luật An toàn thực phẩm 2010 và các nghị định hướng dẫn, hiện có ba cơ quan trung ương chính quy định phân cấp cấp phép VSATTP: Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp & PTNT, Bộ Công Thương. Tùy từng nhóm sản phẩm mà cơ quan quản lý chuyên ngành tương ứng sẽ chịu trách nhiệm cấp phép. Ví dụ, Bộ Y tế cấp cho các cơ sở chế biến và dịch vụ ăn uống (nhà hàng, bếp ăn tập thể), đồng thời quản lý các mặt hàng chức năng, phụ gia, nước uống đóng chai,….

Bộ NN&PTNT cấp cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh nông, lâm, thủy sản (từ khâu trồng trọt đến thu hoạch). Bộ Công Thương cấp cho các cơ sở sản xuất bánh kẹo, sữa, nước giải khát, rượu, bia,….

Tại cấp tỉnh (như TP.HCM), các Sở chuyên ngành tương đương sẽ cấp phép theo hướng dẫn của các bộ trung ương. Cụ thể, Chi cục Vệ sinh ATTP (thuộc Sở Y tế TP.HCM) có thẩm quyền cấp giấy cho nhà hàng, khách sạn, quán ăn và cơ sở sản xuất nước uống đóng chai, nước đá. Sở NN&PTNT TP.HCM cấp phép cho thực phẩm tươi sống như rau củ, hạt, hải sản…. Sở Công Thương TP.HCM cấp phép cho thực phẩm chế biến như bánh kẹo, sữa và các chế phẩm từ sữa.

Sở Công Thương TP.HCM chịu trách nhiệm cấp Giấy phép VSATTP cho các sản phẩm như bánh kẹo, sữa và chế phẩm từ sữa. Doanh nghiệp sản xuất các mặt hàng này sẽ nộp hồ sơ tại Sở Công Thương hoặc Cổng Dịch vụ công của thành phố. Các siêu thị, cửa hàng tiện ích cũng xin giấy VSATTP tại Sở Công Thương. Trong khi đó, cơ sở sản xuất phụ gia thực phẩm hoặc nước uống chức năng sẽ liên hệ với cơ quan quản lý chuyên ngành tương ứng (Bộ Công Thương hay Chi cục VSATTP TP.HCM, tùy quy định ngành).

Việc xác định đúng cơ quan cấp giấy rất quan trọng để hồ sơ không bị trả về. Nếu còn băn khoăn, doanh nghiệp có thể liên hệ Sở An toàn thực phẩm TP.HCM (thuộc Sở Y tế) hoặc các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp như Công ty TNHH Tiêu Chuẩn Chất Lượng Việt Nam (LEGAL Lê Gia) để được hướng dẫn chi tiết. Công ty này cùng với các chuyên gia, luật sư (như Luật sư Thanh Miễn và kiểm nghiệm viên Lê Anh Tuấn thuộc Ban ATTP TP.HCM) đã biên soạn nhiều bài viết, cung cấp thông tin minh bạch về thủ tục VSATTP.

Lưu ý quan trọng

Cập nhật quy định mới: Từ ngày 1/7/2025, Nghị định 148/2025/NĐ-CP tiếp tục phân cấp việc cấp giấy ATTP cho các cơ quan tại cấp tỉnh. Hồ sơ và trình tự thực hiện vẫn tuân thủ các phụ lục kèm nghị định và thông tư hiện hành. Doanh nghiệp cần theo dõi thông báo của cơ quan Nhà nước để nắm đúng nơi cấp mới.
Hồ sơ điện tử: Nhiều tỉnh, thành đã triển khai dịch vụ công trực tuyến cho thủ tục VSATTP. Đăng ký qua Cổng dịch vụ công quốc gia giúp rút ngắn thời gian và tránh đi lại. Tuy nhiên, hình thức cụ thể (nộp qua mạng, bưu điện hay trực tiếp) phụ thuộc vào quy định của từng địa phương.
Duy trì kiểm soát chất lượng: Trong thời gian chờ thẩm định và cả sau khi được cấp giấy, cơ sở phải tuân thủ nghiêm túc quy trình lưu mẫu thức ăn, kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm. Các vi phạm nghiêm trọng có thể dẫn tới xử phạt hoặc thu hồi giấy phép.
Tư vấn chuyên nghiệp: Để đảm bảo hồ sơ hợp lệ và tiết kiệm thời gian, doanh nghiệp có thể sử dụng dịch vụ tư vấn của các công ty chuyên về ATTP (ví dụ LEGAL Lê Gia) hoặc các văn phòng luật có kinh nghiệm, đồng thời tham khảo thông tin từ Sở ATTP TP.HCM và trang Atvstp.org.vn của Công ty Tiêu Chuẩn Chất Lượng Việt Nam.

Tóm lại, thủ tục đăng ký giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm yêu cầu chuẩn bị hồ sơ theo quy định, xác định đúng cơ quan cấp phép và tuân thủ trình tự thẩm định.